Wat is faalangst?
Volgens Wikipedia is faalangst de angst om te falen, tekort te schieten of om aan bepaalde verwachtingen van jezelf of anderen niet te kunnen voldoen.
Als we het hebben over faalangst bij solliciteren of het maken van een assessment dan gaat het vooral om cognitieve faalangst: de angst om slechte cognitieve prestaties te leveren. Deze vorm van faalangst lijkt op examenvrees: de angst om te zakken voor een examen, toets of overhoring. De negatieve gedachten en stress nemen je dan zo in beslag dat je je daardoor niet meer volledig kunt concentreren op het examen zelf.
Hoe ontstaat faalangst?
Faalangst kan het gevolg zijn van een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Om dit op te poetsen gaan mensen presteren. Ze verwachten dat mensen hen gaan waarderen om hun prestaties. Het betekent ook dat als ze falen, ze in hun eigen ogen het ‘recht op waardering’ verliezen. Die waardering is namelijk niet gebaseerd op wie ze zijn maar op wat ze presteren.
Faalangst kan ook ontstaan zijn als je als kind het gevoel had dat je ouders enorm hoge verwachtingen van jou hadden. Of als je thuis of op school niet de ruimte kreeg om fouten te maken en te experimenteren.
Wat is het verschil tussen faalangst en spanning?
Faalangst is niet zomaar spanning omdat je een grote prestatie moet leveren. Gezonde spanning is iets positiefs. Het helpt je namelijk om te focussen en maximaal te presteren. Bij faalangst blokkeer je juist waardoor je prestaties eronder lijden.
Heb jij faalangst?
Vraag je je af of jij ook lijdt aan faalangst? Je herkent faalangst aan o.a. de volgende symptomen:
- zweten;
- niet meer uit je woorden komen;
- niet meer helder kunnen nadenken, soms zelfs een black-out;
- knikkende knieën en trillende handen;
- buikpijn en maagpijn;
- hyperventileren.
Ook herken je faalangst aan de enorme negatieve lading die je emoties met zich meebrengen. Waar gezonde spanning je motiveert om te presteren, geeft faalangst je vooral de overtuiging dat je waarschijnlijk zult falen.
Als je meer inzicht wilt in je eigen faalangst kun je een test doen. Op internet zijn veel testen voor faalangst te vinden.
Tips TEGEN faalangst bij solliciteren
Wat nu als je faalangst bij jezelf herkent en binnenkort een assessment of sollicitatiegesprek hebt. Hoe ga je daar dan mee om?
Hieronder volgen 8 tips die je kunnen helpen om je faalangst te verminderen. Het zijn geen tips die je een uur voor je gesprek of assessment nog even leest en toepast. Faalangst is een serieus probleem en het kost tijd en moeite om daar wat aan te doen. Maar als je met deze tips aan de slag gaat kunnen ze je enorm helpen als je gaat solliciteren.
1 Leer jezelf een groeimindset aan
Groeien kan niet zonder fouten maken. Wie bang is om te falen, blijft waar hij is en komt niet vooruit. Heb je ooit een kind zien leren lopen zonder dat het ooit valt? En heb je ooit een kind horen zeggen: ‘dat lopen is blijkbaar niet voor mij weggelegd want ik val steeds.’? To err is human. We kennen Edison als een succesvolle uitvinder van de gloeilamp. Maar niet alles wat hij probeerde werd een succes. Aan hem wordt de uitspraak toegeschreven “Ik heb niet gefaald, maar gewoon 10.000 manieren uitgevonden waarop het niet werkte.” Als Edison zo vaak ‘faalde’, waarom zou jij dat dan krampachtig uit de weg moeten gaan?
2 Benoem je successen
Als je faalangstig bent, ben je geneigd om vooral naar je mislukkingen te kijken. Maar je hebt ook successen geboekt. Schrijf ze voor jezelf op, zo concreet mogelijk. Waarom was het destijds spannend? Wat is er ondanks die spanning tóch gelukt? Maak een lijstje en kijk er elke dag naar. Zo richt je je aandacht van falen naar slagen.
3 Formuleer positieve affirmaties
Als je je successen hebt opgeschreven, heb je voldoende informatie om een aantal krachtige en positieve zinnen te formuleren die gaan over jou en wat je kunt. Bijvoorbeeld: ‘Ik kan ondanks dat ik zenuwachtig ben goed uit mijn woorden komen. Dat heb ik bewezen toen ik een speech moest houden bij het afscheid van mijn baas. Als ik dat toen kon, kan ik het nu ook.’ Of: ‘Ik heb vaker in mijn leven onder druk topprestaties geleverd. Ik heb o.a. project X op tijd afgerond, ondanks de tegenwerking van een collega. Die topprestatie kan ik nu weer leveren.’
4 Visualiseer je doelen
Visualisaties zijn krachtige middelen om je doelen te bereiken. Als je iets visualiseert, maak je er voor jezelf zo’n gedetailleerd en concreet beeld van dat het al bijna werkelijkheid voor je wordt. Ga op een rustige plek zitten waar je niet gestoord kunt worden. Kies een makkelijke stoel uit waar je comfortabel kunt zitten. Sluit je ogen en bedenk wat je wilt bereiken. Ga je een assessment doen omdat je heel graag in aanmerking wilt komen voor een nieuwe functie? Bedenk hoe je leven eruit ziet als je die nieuwe functie hebt. Hoe sta je ’s morgens op? Hoe ga je naar je werk? Wat doe je als eerste als je op je werk komt? Hoe verloopt de dag? Hoe voel je je als je ’s avonds weer naar huis rijdt? Hoe gedetailleerder je je dit voorstelt, hoe krachtiger de visualisatie is. Je verlegt, net als bij het benoemen van je successen, je aandacht van het mislukken naar het slagen.
5 Bereid je goed voor
Een goede voorbereiding is sowieso voor iedereen nodig. Het is de start van elke sollicitatie en elk assessment. Het geeft je zelfvertrouwen. Oya Training biedt je een uitgebreide serie pakketten met oefenvragen voor assessments. Ook kun je in onze blogs waardevolle informatie vinden over hoe je een sollicitatie of assessment ingaat.
6 Zorg goed voor jezelf
Uiteindelijk moet jij het wel doen, dat gesprek of dat assessment. Hoe beter het met je gaat, hoe meer je aankunt. Ga in de week voor je gesprek of assessment op tijd naar bed. Plan rust en vrije tijd in. Ga lekker sporten (dat vergroot op zichzelf al je zelfvertrouwen). Verwen jezelf met een bezoek aan de sauna, een kop koffie op een terras, of een avondje uit.
7 Leer jezelf ontspannen
Er zijn hele effectieve ontspanningstechnieken ontwikkeld waarmee je jezelf rustig kunt krijgen. Zoek op internet naar iets wat bij jou past en wat je zelfs tijdens een gesprek of assessment kunt toepassen. Zo kunnen bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen of bepaalde zithoudingen heel effectief zijn. Oefen ze regelmatig zodat je er vertrouwd mee raakt. Dan kun je ze ook toepassen als het nodig is.
8 Denk in kansen en in overvloed
Het kan zo zijn dat je alle tips opvolgt en tóch die baan niet krijgt. Dat is dan natuurlijk een grote teleurstelling. Maar het leven houdt daar niet op. Bedenk dat er nog veel meer mogelijk is dan die ene baan die niet doorging. Er komt een keer een nieuwe kans. En nog een. Of misschien ontstaat er binnen je huidige baan ruimte om iets nieuws op te pakken. Of ga je in je vrije tijd iets doen wat je heel veel energie geeft.
Leg de lat niet te hoog
Leg jezelf niet op dat je meteen alle tips moet toepassen en beheersen. Als je er 1 of 2 uitkiest die goed bij je passen, en je maakt ze je eigen, dan heb je al heel wat bereikt.
Als je faalangst je zo bezighoudt dat deze tips niet voldoende helpen, overweeg dan om naar een coach of psycholoog te stappen. Die zal jou heel specifiek kunnen helpen met waar jij tegenaan loopt.
